Na ile dni maksymalnie lekarz może wystawić zwolnienie online?

Lekarskie zwolnienie online to temat, który potrafi wzbudzać emocje większe niż prognoza pogody w długi weekend. Jedni uznają je za zbawienie. Przecież to bilet do zasłużonego odpoczynku i moment na złapanie oddechu. Drudzy traktują z podejrzliwością, jakby każdy dzień L4 był osobnym rozdziałem w kryminalnej historii o symulancie. Ale bez względu na to, po której stronie tej barykady się znajdujemy, jedno pytanie wydaje się powracać z uporem godnym lepszej sprawy: na ile dni maksymalnie lekarz może wystawić zwolnienie – zwłaszcza to online?

W erze zdalnych konsultacji, kiedy w ciągu jednej rozmowy przez kamerkę możemy uzyskać poradę, diagnozę i elektroniczne L4, wielu pacjentów zastanawia się, czy ta cyfrowa forma przypadkiem nie niesie ze sobą jakichś ograniczeń. Czy lekarz może wystawić tylko 3 dni, a może tydzień? Czy są jakieś formalne widełki? I co, jeśli naprawdę nie jesteśmy w stanie wrócić do pracy przez dłuższy czas? Zacznijmy więc od początku – czyli od tego, jak system zwolnień online właściwie działa.

Zwolnienie online, czyli kiedy słowo ma moc… również cyfrową

Zanim odpowiemy na pytanie o konkretne limity, warto wyjaśnić, czym w ogóle różni się zwolnienie online od tradycyjnego. Otóż – z perspektywy formalnej – nie różni się praktycznie niczym. Zarówno e-ZLA wystawione w gabinecie stacjonarnym, jak i to wystawione w czasie teleporady, trafia do tego samego systemu, czyli PUE ZUS. Otrzymuje je automatycznie zarówno Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak i pracodawca, a pacjent nie musi niczego dostarczać czy wysyłać.

Wszystko działa, wszystko się rejestruje, wszystko jest zgodne z prawem. Ale skoro forma zwolnienia nie ma znaczenia, to czy ma je jego długość? I czy długość zwolnienia online jest z jakiegoś powodu krótsza niż w wersji tradycyjnej? Tu sprawa robi się ciekawa, bo odpowiedź nie jest wcale taka jednoznaczna.

Ile dni L4 może wystawić lekarz podczas teleporady?

W praktyce, lekarz może wystawić zwolnienie online na tyle dni, na ile uzna to za medycznie uzasadnione. W przepisach nie znajdziemy sztywnego zapisu, że przez telefon można wystawić tylko 3 dni, a po więcej trzeba się pofatygować osobiście do przychodni. To lekarz podejmuje decyzję, kierując się swoim doświadczeniem, wiedzą medyczną i wywiadem przeprowadzonym z pacjentem.

W praktyce jednak, szczególnie w przypadku pierwszej teleporady, lekarze często decydują się na wystawienie krótszego zwolnienia, zazwyczaj na kilka dni. Jest to forma „bezpiecznika” zarówno dla lekarza, jak i dla pacjenta. Po tych kilku dniach można odbyć kolejną konsultację, sprawdzić, czy objawy ustępują, i ewentualnie przedłużyć L4. To podejście rozsądne i ostrożne, ale nie oznacza, że dłuższe zwolnienie przez Internet to fikcja.

Jeśli sytuacja jest jasna np. pacjent ma grypę z wysoką gorączką, objawy typowe i wyraźnie potrzebuje więcej czasu na regenerację, lekarz bez problemu może wystawić L4 na 7, 10 czy nawet 14 dni. Takie sytuacje zdarzają się dość często, zwłaszcza w przypadku infekcji sezonowych czy chorób, które mają przewidywalny przebieg. Przykład? Pacjent zgłasza objawy zapalenia oskrzeli, silny kaszel, osłabienie, temperatura – wszystko wskazuje na potrzebę odpoczynku. W takiej sytuacji lekarz, nawet na odległość, może spokojnie zaplanować tydzień lub dwa rekonwalescencji.

A co z dłuższymi zwolnieniami? Czy przez Internet da się dostać L4 na miesiąc?

Tu zaczynamy wchodzić w bardziej złożone obszary. W teorii lekarz może wystawić L4 nawet na miesiąc lub dłużej, jeśli istnieją ku temu przesłanki medyczne. Jednak w praktyce, przy zwolnieniach trwających powyżej 14 dni, lekarze częściej oczekują dodatkowego kontaktu, konsultacji kontrolnej lub – jeśli to możliwe, wizyty stacjonarnej. Chodzi o to, by mieć pewność, że stan pacjenta rzeczywiście uzasadnia dłuższe wyłączenie z pracy. Nie ma tu jednak zakazu ani przepisu ograniczającego lekarza do jakiegoś konkretnego pułapu dni. Decyzja nadal należy do niego.

W przypadku przewlekłych problemów zdrowotnych takich jak depresja, wypalenie zawodowe, zaburzenia lękowe czy choroby autoimmunologiczne nie jest niczym nadzwyczajnym, że pacjent otrzymuje L4 nawet na kilka tygodni, a czasem na kilka miesięcy. Tu bardzo ważna jest kontynuacja leczenia i często konieczność konsultacji z lekarzem psychiatrą, specjalistą lub lekarzem prowadzącym. Teleporady nadal mogą być wtedy podstawą do kontynuowania zwolnienia, ale system opiera się na regularnym kontakcie i monitorowaniu stanu zdrowia.

Warto też wiedzieć, że każde przedłużenie L4 to w praktyce osobne zwolnienie. Czyli jeśli pacjent miał L4 na 7 dni, a później kolejne na 14, to ZUS widzi ciągłość niezdolności do pracy, ale każde z tych zwolnień ma swój numer i datę wystawienia. To istotne szczególnie w kontekście limitu 182 dni zasiłku chorobowego. Niezależnie od tego, czy jesteś na L4 przez telefon, czy w gabinecie, ten czas liczony jest łącznie.

Czy są jakieś rekordy L4 online? I jak do tego podchodzi ZUS?

Choć Internet nie raz obiegały opowieści o rekordowych zwolnieniach wystawianych zdalnie jak np. trzy miesiące L4 przez aplikację, warto podejść do nich z dystansem. System nie zakazuje lekarzom wystawiania dłuższych zwolnień online, ale im dłuższy okres, tym bardziej ZUS przygląda się sprawie. Zdarza się, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wzywa pacjenta na kontrolę lekarską, by potwierdzić zasadność przedłużającego się L4, szczególnie jeśli nie ma w dokumentacji żadnej wizyty fizycznej ani badań. To forma nadzoru, ale też naturalny element systemu opartego na zaufaniu, w którym nadużycia niestety się zdarzają.

ZUS dysponuje zespołem orzeczników i lekarzy kontrolnych, którzy mają wgląd w dokumentację medyczną. Jeśli uznają, że zwolnienie nie ma wystarczającego uzasadnienia, mogą odmówić wypłaty świadczenia chorobowego. Nie zdarza się to często, ale mechanizm istnieje i działa. Nie chodzi tu jednak o straszenie, lecz o przypomnienie, że L4 niezależnie od długości, powinno być wystawione zgodnie z rzeczywistym stanem zdrowia pacjenta.

A co, jeśli potrzebuję, aby zwolnienie online trwało dłużej?

To bardzo ważne pytanie, które wbrew pozorom zadaje sobie wielu pacjentów. Zwłaszcza tych zmęczonych, wypalonych, zmagających się z przewlekłym stresem. Nie każdy z nas potrafi wprost powiedzieć: „nie dam rady wrócić do pracy za tydzień”. Wielu z nas zbyt długo odkładało odpoczynek, przekraczając kolejne granice organizmu, zanim w końcu pojawiła się potrzeba zwolnienia. A potem pojawia się wstyd. „Czy naprawdę mi się należy?” „A czy lekarz mi uwierzy?” „czy nie przesadzam?”

Warto wtedy pamiętać, że L4 nie jest luksusem ani przywilejem. To narzędzie medyczne, które ma umożliwić organizmowi powrót do równowagi fizycznej lub psychicznej. Jeśli potrzebujesz więcej niż tydzień, by dojść do siebie, powiedz o tym lekarzowi. Nie bój się, że zostaniesz oceniony. Profesjonalny lekarz wie, że zdrowie to nie tylko brak gorączki, ale też brak ciągłego napięcia, zmęczenia, uczucia przytłoczenia. Jeśli naprawdę nie jesteś w stanie pracować masz prawo do dłuższego L4. Także tego online.

Zwolnienie online jako narzędzie przyszłości

Zwolnienie lekarskie wystawione zdalnie to rozwiązanie przyszłości, które pozwala łączyć nowoczesność z troską o zdrowie. Jednak pod warunkiem, że korzystamy z niego odpowiedzialnie. Nie ma jednego limitu ile dni wolno, bo każde ciało i każda historia są inne. Ostateczna decyzja należy do lekarza. Jednak warto wiedzieć, że system daje możliwość realnej pomocy nawet wtedy, gdy kontakt z medykiem odbywa się przez ekran komputera. I może właśnie to jest najpiękniejsze: że troska nie musi mieć formy papierowej, by działała naprawdę.