E-zdrowie w Polsce na tle Europy: gdzie jesteśmy?

E-zdrowie w Polsce rozwija się dynamicznie, a jego poziom na tle Europy jest coraz wyższy, choć wciąż istnieją różnice względem liderów cyfryzacji ochrony zdrowia. Wdrożenia, takie jak e-recepta i e-skierowanie, plasują Polskę w grupie państw o zaawansowanej strukturze cyfrowej usług medycznych.

• Polskie rozwiązania elektroniczne przeszły intensywny rozwój po 2018 roku.
• W Europie liderami cyfryzacji pozostają Estonia, Dania, Szwecja i Holandia.
• Polska znajduje się w środku stawki, wyprzedzając kilka dużych państw.
• Kluczową rolę odgrywają e-recepta, e-skierowanie i rozwój IKP.
• Rozbudowa infrastruktury danych zwiększa możliwości analityczne i wspiera medycynę precyzyjną.

Zobacz też: Jak technologia w e-medycynie zmienia nasze podejście do leczenia?

Na jakim poziomie jest cyfryzacja ochrony zdrowia w Polsce względem Europy?

Cyfryzacja ochrony zdrowia w Polsce znajduje się na poziomie średnio-wysokim w porównaniu z innymi państwami Europy, co potwierdzają raporty analizujące wdrażanie usług elektronicznych w systemach medycznych. Polska w krótkim czasie zbudowała funkcjonalne narzędzia cyfrowe i udostępniła je pacjentom bezpłatnie w skali ogólnokrajowej.

Istotnym punktem rozwoju było wdrożenie interoperacyjnych usług pozwalających na elektroniczną komunikację między placówkami medycznymi. Badania nad efektywnością systemów zdrowotnych pokazują, że wdrożenia oparte na jednolitych standardach struktury danych przyspieszają procesy diagnostyczne i ograniczają błędy wynikające z dokumentacji papierowej.

W porównaniu z Europą Zachodnią, rozwój cyfrowych usług w Polsce rozpoczął się później, jednak dynamiczny wzrost doprowadził do wyrównania poziomu w takich obszarach jak elektroniczne recepty czy dostęp pacjenta do dokumentacji. Przewagę liderów stanowi najdłuższy staż funkcjonowania systemów i głębsze wykorzystanie zaawansowanej analityki.

Jakie rozwiązania e-zdrowia są fundamentem cyfryzacji w Polsce?

Fundamentem cyfryzacji w Polsce są e-recepta, e-skierowanie oraz Internetowe Konto Pacjenta (IKP), które stanowi centralną platformę gromadzenia informacji medycznych. Wdrożenia te objęły wszystkich pacjentów i placówki medyczne, dzięki czemu stały się powszechnym standardem.

E-recepta, wykorzystywana przez lekarzy i pacjentów każdego dnia, zapewnia pełną czytelność informacji i minimalizuje ryzyko błędów. E-skierowanie usprawniło zarządzanie świadczeniami, ułatwiając elektroniczne przekazywanie informacji między ośrodkami leczniczymi. Badania nad cyfrową dokumentacją medyczną podkreślają, że systemy tego typu skracają czas obsługi pacjenta oraz zmniejszają liczbę niepotrzebnych wizyt.

IKP umożliwia także dostęp do danych dotyczących historii leczenia, co stanowi kluczową podstawę do dalszego rozwoju innowacji w sektorze zdrowia. Coraz większą rolę odgrywa również chmura danych, dzięki której placówki mogą szybciej przekazywać wyniki badań i dokumentację.

Lista elementów najczęściej wykorzystywanych przez pacjentów:

• E-recepta wraz z możliwością realizacji za pomocą kodu lub aplikacji.
• E-skierowanie obsługiwane w większości poradni i szpitali.
• E-zwolnienie trafiające bezpośrednio do ZUS.
• Dostęp do danych medycznych w IKP.

Jak wypada Polska na tle liderów e-zdrowia w Europie?

Polska wypada dobrze na tle liderów e-zdrowia w Europie, choć wciąż brakuje jej pełnej integracji z europejskimi systemami wymiany dokumentacji oraz zaawansowanych funkcji analitycznych opartych na sztucznej inteligencji. Państwa takie jak Estonia i Dania pozostają wzorem w zakresie kompletności cyfrowej obsługi pacjenta.

Estonia posiada jeden z najbardziej zintegrowanych systemów danych medycznych, w którym wszystkie informacje – od podstawowych wizyt po dane genetyczne – dostępne są w jednym repozytorium. Dania i Szwecja rozwijają modele oparte na automatycznym przekazywaniu danych między placówkami medycznymi. Badania nad tymi systemami wskazują, że kluczowa jest ciągłość wdrażania oraz wysoki poziom zaufania społecznego.

W porównaniu z Niemcami, Polska ma bardziej ujednolicony system danych, ponieważ tamtejsza cyfryzacja była przez lata rozproszona regionalnie. Holandia natomiast inwestuje intensywnie w rozwiązania wykorzystujące sztuczną inteligencję, szczególnie w diagnostyce i medycynie precyzyjnej.

W jakim kierunku zmierza rozwój e-zdrowia w Polsce?

Rozwój e-zdrowia w Polsce zmierza w kierunku integracji danych, zwiększania wykorzystania analityki oraz rozszerzania zastosowań technologii w opiece nad pacjentami. Skala gromadzonych informacji otwiera drogę do rozwiązań wspierających medycynę precyzyjną, w tym analiz danych genetycznych.

Jednym z priorytetów jest ograniczanie wykluczenia cyfrowego, które dotyczy głównie seniorów oraz osób mieszkających we wsiach i małych miejscowościach. Dostosowanie usług cyfrowych do tej grupy jest jednym z kluczowych wyzwań opisywanych w analizach modeli europejskiej cyfryzacji.

Rozbudowa infrastruktury chmurowej i dalsza integracja placówek medycznych pozwolą na skuteczniejsze wykorzystanie wyników badań oraz elektroniczną wymianę historii leczenia. W przyszłości możliwe jest także szersze wdrażanie narzędzi AI wspierających diagnostykę chorób przewlekłych.

Q&A

Na którym miejscu w Europie znajduje się Polska pod względem e-zdrowia?
Polska plasuje się w środku stawki, przewyższając część państw, ale wciąż odstając od liderów takich jak Estonia czy Dania.

Czy Polska wykorzystuje w e-zdrowiu sztuczną inteligencję?
Tak, ale głównie w projektach pilotażowych. Pełne wdrożenia są dopiero rozwijane.

Czy seniorzy korzystają z IKP?
Tak, jednak poziom korzystania jest niższy niż u młodszych pacjentów, głównie z powodu barier cyfrowych.

Czy Polska wprowadzi europejską wymianę dokumentacji medycznej?
Trwają przygotowania do integracji, jednak pełna interoperacyjność zależy od dostosowania systemów po obu stronach.

Źródła

1. European Commission. Digital Economy and Society Index – Health Sector Analysis.
2. OECD. Health Data Governance and Digital Transformation in Healthcare.
3. Kruse CS, Smith B. Digital integration in national health systems. J Med Internet Res.
4. Ministerstwo Zdrowia – raporty dotyczące e-zdrowia i cyfryzacji ochrony zdrowia.